สวัสดีค่ะ หมีหมอกค่า~
กลับมาอีกครั้งกับเอนทรี่สีญี่ปุ่น~!! ห่างหายไปนานเพราะไม่มีเทคนิคใหม่ ๆ มาแนะนำ แต่ตอนนี้มีแล้วค่ะ คราวนี้เราจะไม่ได้มาพูดถึงเรื่องสี แต่เราจะมาดูวิธีตกแต่งภาพโดยใช้ทองคำเปลวกันค่ะ
ทองคำเปลวสำหรับงานศิลปะ ที่ญี่ปุ่นจะขายเป็นแผ่นขนาดประมาณ 11 x 11 cm และขายทีละเป็นเซ็ต 10 แผ่นบ้าง 100 แผ่นบ้าง ราคาก็ขึ้นอยู่กับความบริสุทธิ์ของทอง ทองแท้ก็ราคาค่อนข้างสูง พวกทองผสมเงินก็จะราคาเบาลงมา มีพวกเงินหรือทองคำขาว ทองแดง อะลูมิเนียมด้วย หาซื้อได้ตามร้านขายอุปกรณ์เกี่ยวกับสีญี่ปุ่นหรือทางออนไลน์ ตามร้านเครื่องเขียนทั่วไปจะไม่ค่อยมีขายค่ะ
แต่ตัวอย่างในการสาธิตครั้งนี้ อาจารย์เราให้ใช้แผ่นเงินเปลวเพราะราคาถูกกว่าค่ะ
ส่วนคุณสมบัติเหมือนกับทองคำเปลวที่ไทยไหมนั้นเราก็ไม่แน่ใจ อยากจะลองซื้อไปใช้ที่โน่นดูเหมือนกันค่ะ เผื่อถูกกว่าแล้วทดแทนกันได้ก็ดีเลย! ถ้าได้ลองจะกลับมาเล่าผลให้ฟังนะคะ
ทองคำเปลวพวกนี้เวลาซื้อมาก็จะถูกห่อไว้ในกระดาษอย่างดีเพื่อป้องกันความชื้นและการสัมผัสอากาศ เพราะแร่ธาตุอย่างพวกเงินพอโดนอากาศก็จะเกิดปฏิกริยาทำให้สีดำลงได้ เวลาใช้ก็ลอกกระดาษที่ปิดไว้ด้านบนออก เลือกใช้แผ่นที่ไม่ใช่แผ่นบนหรือล่างสุด เพราะอาจจะโดนอากาศแล้วมีสีเข้มกว่าแผ่นอื่น เวลาแปะด้วยกันสีจะโดดออกมาได้ค่ะ
วิธีใช้ก็คือนำมาแปะบนผลงานภาพวาด ซึ่งมันจะเป็นตัวช่วยตกแต่งผลงานให้มีความหลากหลายมากขึ้น เพิ่มลูกเล่นให้กับผลงานค่ะ แถมยังดูหรูหราขึ้นด้วย
ตามไปดูอุปกรณ์และขั้นตอนกันเลยค่ะ!
ﾟ･*:.｡. .｡.:*･゜ﾟ･*:.｡. .｡.:*･゜ﾟ･*:.｡. .｡.:*･゜
~ อุปกรณ์ ~
โดสะคือน้ำยาเคลือบกระดาษไม่ให้สีซึม ในที่นี้จะทำหน้าที่แทนกาวติดทองคำเปลว
ส่วนแป้งเด็กนั้นไว้ทามือและอุปกรณ์เพื่อป้องกันทองคำเปลวติด เพราะจะทำให้ทองคำเปลวขาดหรือเสียหายได้
และอาคาชิกามิคือกระดาษบาง ๆ คล้าย ๆ กระดาษไข ด้านหนึ่งจะมีเทียนทาไว้ มีไว้สำหรับเคลื่อนย้ายทองคำเปลวลงบนผลงานค่ะ อาคาชิกามินี้สมัยก่อนต้องทำกันเอง โดยถูเทียนไขหรือน้ำมันสึบากิลงบนกระดาษบาง ๆ
แต่สมัยนี้มีขายแบบสำเร็จรูปแล้ว ทุกคนเลยนิยมซื้อเอามากกว่าเพื่อความสะดวกค่ะ
ﾟ･*:.｡. .｡.:*･゜ﾟ･*:.｡. .｡.:*･゜ﾟ･*:.｡. .｡.:*･゜
~ ขั้นตอนการแปะทองคำเปลว ~
แรกสุด! ตอนทำงานเกี่ยวกับทองคำเปลวต้องปิดแอร์ ปิดพัดลม ปิดหน้าต่าง!
เพราะทองคำเปลวปลิวได้ง่ายมาก ยิ่งพวกแผ่นเล็ก ๆ หรือผง ๆ นี่สามารถปลิวหายไปได้เลย
และก่อนเริ่มงานต้องล้างมือเพื่อเอาเหงื่อและความมันออก เดี๋ยวทองคำเปลวติดนิ้ว จากนั้นก็เช็ดให้แห้ง ทาแป้งที่มือเล็กน้อย
ข้อสำคัญคือไม่ควรจับทองคำเปลวโดยมือเปล่าเพราะจะทำให้ทองคำเปลวขาดติดนิ้วหรือเสียหายได้ ให้ใช้แหนบไม้ไผ่หนีบแทน
ต่อมาคือวัดพื้นที่งานที่ต้องการแปะทอง คำนวนว่าใช้ทองคำเปลวกี่แผ่น นอกจากแปะบนกระดาษเปล่าแล้ว จริง ๆ สามารถลงสีบนกระดาษก่อนเพื่อขับให้ทองหรือเงินที่จะแปะสวยขึ้นมาได้ด้วย เช่นถ้าจะแปะเงินสามารถลงสีด้วยหมึกดำไว้ได้ก่อน หรือถ้าเป็นทองก็ลงด้วยสีชาด เป็นต้น
หรือจะวาดผลงานให้เสร็จแล้วแปะทองคำเปลวเป็นขั้นตอนสุดท้ายเพื่อการตกแต่งก็ได้เช่นกันค่ะ
หลังจากนั้นเปิดทองคำเปลวขึ้นมา ทองคำเปลวจะมีกระดาษบาง ๆ คั่นไว้ทุก ๆ แผ่นเพื่อไม่ให้ติดกัน ก็ใช้แหนบลอกกระดาษออก วางอาคาชิกามิทับลงไปตรง ๆ
ใช้แหนบรีดให้ติดกับทอง ทองคำเปลวจะติดขึ้นมา
ยกมาเตรียมไว้บนโต๊ะ โดยมีด้านทองคำเปลวอยู่ด้านบน เตรียมไว้เท่ากับจำนวนแผ่นที่ต้องการใช้ และเผื่อแก้เพิ่มอีกหนึ่งแผ่น
ทาน้ำยาโดสะ(กาว)ลงบนกระดาษประมาณ 2 รอบเพื่อให้กระดาษหมาด แต่อย่าให้มีน้ำนอง
แล้วก็ทาอีกครั้งบาง ๆ ในส่วนที่ต้องการจะแปะ (ถ้าแปะพื้นที่ใหญ่สามารถทาเกินเผื่อแผ่นต่อไปด้วยได้เลย)
วางทองลงไปให้ตรง ลอกอาคาชิกามิออก
ขั้นตอนวางคือขั้นตอนที่ยากที่แล้วค่ะ บางทีก็เบี้ยวบ้าง ทองคำเปลวหลุดขาดออกมาบ้าง ที่ควรระวังคือต้องทาน้ำยาโดสะให้หมาดจริง ๆ ถ้าเปียกเกินไปทองจะไม่ยอมติดกระดาษ
พอแปะลงไปจนครบส่วนที่ต้องการก็จะเป็นแบบนี้!
เสร็จแล้วปล่อยแห้ง
ห้ามแตะจนกว่าจะแห้ง!!
พอแห้งแล้วจึงใช้สำลีชุปแป้งเด็กมาปัดทองส่วนที่ไม่ติดกระดาษหรือส่วนเกินออกค่ะ
สุดท้ายก็ทาน้ำยาโดสะทับอีกครั้งเพื่อป้องกันการเปลี่ยนสีของทองคำเปลว(เงินเปลว)ค่ะ สามารถวาดรูปลงสีทับลงไปได้ด้วยนะ!
เท่านี้เราก็จะได้แผ่นทองลงบนผลงานของเราแล้ว~ ขั้นตอนไม่เยอะแต่ต้องใช้ความเคยชินและสมาธิค่อนข้างเยอะเลยค่ะ
ﾟ･*:.｡. .｡.:*･゜ﾟ･*:.｡. .｡.:*･゜ﾟ･*:.｡. .｡.:*･゜
~ วิธีแก้ไขผลงาน ~
บางครั้ง เวลาแปะทองคำเปลวก็มีพลาดบ้าง หรือทากาวชุ่มเกินไปจนทองคำเปลวบางส่วนหลุดออกมาทำให้มีช่องโบ๋บ้าง แต่วิธีแก้ไขสามารถทำได้ง่ายมาก ๆ 2 วิธีด้วยกันค่ะ
วิธีแรก ถ้ามีส่วนที่ขาดเยอะ ให้แปะทองคำเปลวทั้งแผ่นทับไปอีกครั้งเลย เพราะทองคำเปลวนั้นบางมาก เวลากดลงไปมันจะเรียบติดเป็นแผ่นเดียวกัน ทีนี้ผลงานของเราก็จะเรียบสวยไม่มีช่องโหว่อีกต่อไป
วิธีที่สอง ถ้ามีจุดที่ต้องการเติมไม่เยอะ ก็ทากาวเฉพาะจุดที่ต้องการ แล้วตัดทองคำเปลวเป็นแผ่นเล็ก ๆ มาแปะทับแทน เพราะสุดท้ายแล้วพอกด ๆ ไปมันก็จะเรียบเนียนเป็นแผ่นเดียวกัน
ﾟ･*:.｡. .｡.:*･゜ﾟ･*:.｡. .｡.:*･゜ﾟ･*:.｡. .｡.:*･゜
~ เทคนิคทองคำเปลวอื่น ๆ ~
นอกจากแผ่นทองคำเปลวแล้ว ก็ยังมีเล่นกับทองในเทคนิคอื่น ๆ ด้วยเช่น
สุนะโกะเป็นอีกเทคนิคนึงที่ง่ายและเพิ่มความสวยงามได้มากเลยค่ะ เราชอบมาก ๆ ขั้นตอนก็น้อย พอโปรยทองลงไปแล้วก็รอให้แห้ง และนำกระดาษบาง ๆ มาทาบแล้วกดทับเบา ๆ ให้ทองติดแน่นกับผลงาน
และทองคำเปลวที่นิยมใช้กับกระบอกไม้ไผ่ส่วนใหญ่เป็นทองคำเปลวที่เหลือจากการตัดแผ่นใหญ่ค่ะ ที่ร้านอุปกรณ์ก็มีขาย เรียกว่าคิริมาวาชิ (切廻し) ราคาจะถูกกว่าซื้อเป็นแผ่นด้วย
และทองคำเปลวเหล่านี้จะผ่านตะแกรงยากกว่าที่คิดเยอะเลยค่ะ ยิ่งเหล็กบางชนิดเช่นอะลูมิเนียมยิ่งแข็ง เพราะฉะนั้นแค่พู่กันกด ๆ อาจจะไม่รอด ก็สามารถหาแท่งเหล็กมาเคาะ ๆ ปล่องไม้ไผ่แทนได้ค่ะ
นอกจากโปรยผงทองแล้ว ยังมีเทคนิคการตัดทองเป็นแผ่นเล็ก ๆ ไว้ใช้ในการตกแต่งเช่นกันค่ะ ซึ่งต้องนำแผ่นทองคำเปลวมาวางบนแผ่นรองตัดเฉพาะ (ฮาคุบัง) เป็นแผ่นไม้ห่อด้วยหนังสือผ้าฝ้าย ตรงกลางจะนูน ๆ หน่อย แล้วก็ต้องใช้มีดไม้ไผ่ที่เหลาจนคมมาถู ๆ ให้ทองขาดออกจากกันค่ะ
มีคนลงวิธีตัดในยูทูปอยู่ ลิงค์นี้เลยค่ะ
เทคนิคนี้สามารถตัดทองคำเปลวเป็นเส้นบาง ๆ ได้ด้วย แต่ใช้วิธีกดมีดไม้ไผ่ขึ้นลงไปเรื่อย ๆ แทนค่ะ
ﾟ･*:.｡. .｡.:*･゜ﾟ･*:.｡. .｡.:*･゜ﾟ･*:.｡. .｡.:*･゜
เทคนิคทองคำเปลวเท่าที่เรียนมาก็ประมาณนี่
…..เยอะเนอะ ฮ่า ๆ ๆ ๆ
จริง ๆ เราเองก็ยังไม่ได้ลองกับผลงานจริงเช่นกัน ไว้ได้ใช้เทคนิคนี้ดี ๆ เมื่อไหร่ จะนำผลงานมาให้ดูนะคะ
สำหรับเอนทรี่นี้ขอลาไปด้วยภาพผลงานที่เราพยายามลงสีทองให้เหมือนแปะทองเพราะตอนนั้นยังไม่รู้วิธีทำค่ะ แหะ
เจอกันใหม่เอนทรี่หน้า
ขอบคุณที่อ่านนะคะ ❤︎
ﾟ･*:.｡. .｡.:*･゜ﾟ･*:.｡. .｡.:*･゜ﾟ･*:.｡. .｡.:*･゜